کد مطلب:280209 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:206
در شب و روز جمعه
از جمله ی تكالیف انام، در غیبت امام (علیه الصلوة و السلام) آن است كه در هر روز جمعه و شب آن، كه در ایام هفته اختصاص و تعلق به ان حضرت (ارواحنا فداه) دارد، از جهت ولادت با سعادت آن حضرت در طلوع فجر روز جمعه، و ظهور موفور السرور آن حضرت در این روز، بلكه عید بودن روز جمعه و شمردن آن را یكی از اعیاد اربعه، حقیقتا به جهت آن وجود مبارك است. و بودن جمعه یكی از اسامی مقدسه ی آن حضرت صراحتا و كتابتا، چنانچه در بعض اخبار و احادیث است، چنانچه در خصوص نماز هدیه و روز جمعه ذكر خواهد شد. پس سزاوار است در این روز و شب مبارك، كمال توجه را به امام عصر خود (ارواحنا فداه) نمود. اما در شب جمعه اگر بتواند احیا بدارد و تا صبح نخوابد، زیرا كه در شبهای جمعه چنانكه در حدیث است از برای امام (علیه الصلوة والسلام) شانی مخصوص است غیر سایر شبها. و روح مقدس او به آسمان صعود می نماید، به اتفاق ارواح تمام انبیاء و اوصیاء به ابدان خودشان با فرح و سرور زیاد، و برمی گردد روح امام (ارواحنا فداه) و حال آنكه علوم و اسرار زیادی به او مرحمت شده. پس ملاحظه كن، چنانچه در این شب مبارك مشغول طاعت و عبادت و توجه و سلام و صلوات و تحیات به امام خود و آباء طاهرین او (صلی الله علیهم
[ صفحه 167]
اجمعین) باشی. شاید صلوات و سلام بر آن حضرت می فرستی، در حالتی باشد كه آن حضرت (ارواحنا فداه) در نزد عرش الهی مشغول عبادت است و در آنجا جواب سلام تو را بگوید، یا به تو صلوات بفرستد و دع ادر حق تو بفرماید. و الله كه چنان وجود مقدس در چنان انجمن و مجمع مقدسی و در چنان موضع و مكان مقدسی، اگر سلام و صلوات به تو بفرستد و دعا در حق تو بفرماید، یقینا مستجاب و منظور نظر و مستغرق الطاف و اعطاف و مراحم و مكارم خفیه و جلیه حضرت رب الارباب خواهی شد. نمی دانم شبی هزار ركعت نماز خواندن حضرت امیر (علیه السلام) در نزد بعضی از متقشرین عجیب است یا در نزد سیصد و شصت هزار قوائم عرش الله در كمتر قسمتی از قسمتهای شب جمعه، هفتصد و بیست هزار ركعت نماز خواندن حضرت حجت (ارواحنا فداه) اعجب است. خداوند همه ی ما را در مقام رضا و تسلیم و معرفت موالیان خود ثابت وبرقرار بدارد:
ربنا لاتزغ قلوبنا بعد اذ هدیتنا بمحمد و آله الطاهرین.
اما در روز آن از طلوع فجر الی غروب به اعمال و آداب وارده ی مخصوصه ی این روز مبارك قیام و اقدام نمائی. و در خصوص اعمال و آداب شب و روز جمعه، علمای اعلام و روات احادیث ائمه ی كرام (صلی الله علیهم اجمعین) كتب عدیده به رشته ی تالیف و تصنیف كشیده اند كه بحمد الله تعالی در اقطار و اكناف عالم پر است، و احدی را در تحصیل آن حاجت زحمت و ضرب بلادی نیست. مثل «صلاة بحارالانوار» و «ربیع الاسابیع» و «مصابیح» علماء و غیره ها. و این حقیر بعض از آن آداب و اعمال و وظایف این روز مبارك را كه اختصای و انفرادی به وجود مبارك آن حضرت (ارواحناه فداه) دارد، تصریحا او تلویحا به ترتیب خاص ذكر می نماید، تا آنكه مگر بعض از برادران ایمانی و اخلاء روحانی كه متذكر و متنبه وجود مبارك مقدس امام خود (ارواحنا فداه) هستند، معمول و مسلوك داشته تا حجت بر آنها اتمام و حجت بر آنها سلام رساند. پس تكلیف تو
[ صفحه 168]
آن است كه چون شمس تابان صبح جمعه از افق ظلمت شب طالع شد، پس از ادای نافله ی فجر و نماز صبح و رعایت اعمال و آداب و نكات و دقایقی كه سابقا ذكر شد، موافق دستور العملی كه سادات دنیا و آخرت تو قرار داده اند، رفتار نمائی و آداب و رسومات و سنن و واجبات و مستحبات و دعوات و اذكار و زیارات و قرائات و اوراد و صلوات و تحیات و غیرها كه از اهل بیت معصومین (سلام الله علیهم اجمعین) رسیده كه باید قبل از نماز صبح و بعد از نماز صبح، و قبل از نماز ظهر و بعد از آن، و قبل از عصر و بعد از آن، و هنگام غروب آفتاب بخوانی و عمل نمائی موافق شرایط و آدابی كه مقرر فرموده اند عمل كنی. و در تمام این موارد بلكه اكثر اوراد و دعوات و اذكار و تحیات خود را قرار دهی كه صلوات بفرستی به محمد و آل محمد (صلی الله علیه و علیهم) عموما و به حضرت صاحب العصر و الزمان (ارواحنا فداه) خصوصا. و این حقیر مجملی از آداب جمعه را در طی تكالیف آتیه ذكر خواهد نمود، فتربص. پس خوب است بعد از نماز فجر ابتدا به این شهادت و صلوات نمائی كه مشتمل بر مضامین عالیه و عبارات و اشارات فائقه ی رائقه است، شاید كمتر دعائی مشتمل بر این قسم مضامین لامعه و مطالب جامعه باشد. و این دعا را مجلسی (قدس سره) در «صلاة بحار» نقل كرده از اصلی قدیم و كتابی عتیق از مولفات علماء عظام كه چون نماز فجر را ادا نمودی در روز جمعه، ابتدا كن به این شهادت، آنگاه به صلوات بر محمد و آل محمد (صلی الله علیهم اجمعین) و ابدای آن این است:
اللهم انت ربی و رب كل شیی ء و خالق كل شیی ء آمنت بك و بملائكتك و كتبك و رسلك و بالساعة و البعث و النشور...
چون دعا بسیار طولانی است ترك آن نموده، هر كه خواهد رجوع به آن كتاب نماید. ابتدای آن شهادت است تا آنجا كه می گوید:
اللهم اكتب شهادتی هذه...
[ صفحه 169]
باید چون بدین موضع رسد متوجه شود كه با كی سخن می گوید و چه گفتی كه باید ثبت و ضبط در دفتر الهی شود. مبادا مبادا از روی حركت زبان و عدم اطلاع چنان باشدكه مورث زیان تو است. بعد از آن توجه و اقبال است به محمد و آل محمد (صلی الله علیهم اجمعین). بعد از آن شهادت به رسالت حضرت رسالت پناهی و آل او است به تحیات نامتناهی مفصلا، و نفرین بر دشمنان ایشان تا عبارت «انك الواحد القهار»، پس از آن توجه تامه است به سوی امام عصر و ناموس دهر (ارواح العالمین فداه)، و مستعد دعا و سلام و صلوات بر آن حضرت گردیدن كه می گوئی:
اللهم وكن لولیك فی خلقك ولیا و حافظا و قائدا...
بعد از آن نفرین، دشمنان ایشان، بعد از آن صلوات و سلام و درود فرستادن به تمام انبیاء و اوصیاء و بر ازواج و ذریات و تابعان ایشان، از مومنین و مومنات و مسلمین و مسلمات، پس از آن به ملائكه و تمام مطیعان حضرت باری تعالی، پس قریب به ختم دعا است، ختم می شود به صلوات، چون دعا به نهایت رسید، باید در صورت قدرت هزار مرتبه بگوئی:
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
پس صد مرتبه بگوئی:
صلوات الله و ملئكته...
پس از آن، بخوانی بعض اذكار و اوراد و دعواتی كه قبل از نماز صبح باید بخوانی، چنانكه مذكور خواهد شد.
[ صفحه 170]
[ صفحه 167]
اجمعین) باشی. شاید صلوات و سلام بر آن حضرت می فرستی، در حالتی باشد كه آن حضرت (ارواحنا فداه) در نزد عرش الهی مشغول عبادت است و در آنجا جواب سلام تو را بگوید، یا به تو صلوات بفرستد و دع ادر حق تو بفرماید. و الله كه چنان وجود مقدس در چنان انجمن و مجمع مقدسی و در چنان موضع و مكان مقدسی، اگر سلام و صلوات به تو بفرستد و دعا در حق تو بفرماید، یقینا مستجاب و منظور نظر و مستغرق الطاف و اعطاف و مراحم و مكارم خفیه و جلیه حضرت رب الارباب خواهی شد. نمی دانم شبی هزار ركعت نماز خواندن حضرت امیر (علیه السلام) در نزد بعضی از متقشرین عجیب است یا در نزد سیصد و شصت هزار قوائم عرش الله در كمتر قسمتی از قسمتهای شب جمعه، هفتصد و بیست هزار ركعت نماز خواندن حضرت حجت (ارواحنا فداه) اعجب است. خداوند همه ی ما را در مقام رضا و تسلیم و معرفت موالیان خود ثابت وبرقرار بدارد:
ربنا لاتزغ قلوبنا بعد اذ هدیتنا بمحمد و آله الطاهرین.
اما در روز آن از طلوع فجر الی غروب به اعمال و آداب وارده ی مخصوصه ی این روز مبارك قیام و اقدام نمائی. و در خصوص اعمال و آداب شب و روز جمعه، علمای اعلام و روات احادیث ائمه ی كرام (صلی الله علیهم اجمعین) كتب عدیده به رشته ی تالیف و تصنیف كشیده اند كه بحمد الله تعالی در اقطار و اكناف عالم پر است، و احدی را در تحصیل آن حاجت زحمت و ضرب بلادی نیست. مثل «صلاة بحارالانوار» و «ربیع الاسابیع» و «مصابیح» علماء و غیره ها. و این حقیر بعض از آن آداب و اعمال و وظایف این روز مبارك را كه اختصای و انفرادی به وجود مبارك آن حضرت (ارواحناه فداه) دارد، تصریحا او تلویحا به ترتیب خاص ذكر می نماید، تا آنكه مگر بعض از برادران ایمانی و اخلاء روحانی كه متذكر و متنبه وجود مبارك مقدس امام خود (ارواحنا فداه) هستند، معمول و مسلوك داشته تا حجت بر آنها اتمام و حجت بر آنها سلام رساند. پس تكلیف تو
[ صفحه 168]
آن است كه چون شمس تابان صبح جمعه از افق ظلمت شب طالع شد، پس از ادای نافله ی فجر و نماز صبح و رعایت اعمال و آداب و نكات و دقایقی كه سابقا ذكر شد، موافق دستور العملی كه سادات دنیا و آخرت تو قرار داده اند، رفتار نمائی و آداب و رسومات و سنن و واجبات و مستحبات و دعوات و اذكار و زیارات و قرائات و اوراد و صلوات و تحیات و غیرها كه از اهل بیت معصومین (سلام الله علیهم اجمعین) رسیده كه باید قبل از نماز صبح و بعد از نماز صبح، و قبل از نماز ظهر و بعد از آن، و قبل از عصر و بعد از آن، و هنگام غروب آفتاب بخوانی و عمل نمائی موافق شرایط و آدابی كه مقرر فرموده اند عمل كنی. و در تمام این موارد بلكه اكثر اوراد و دعوات و اذكار و تحیات خود را قرار دهی كه صلوات بفرستی به محمد و آل محمد (صلی الله علیه و علیهم) عموما و به حضرت صاحب العصر و الزمان (ارواحنا فداه) خصوصا. و این حقیر مجملی از آداب جمعه را در طی تكالیف آتیه ذكر خواهد نمود، فتربص. پس خوب است بعد از نماز فجر ابتدا به این شهادت و صلوات نمائی كه مشتمل بر مضامین عالیه و عبارات و اشارات فائقه ی رائقه است، شاید كمتر دعائی مشتمل بر این قسم مضامین لامعه و مطالب جامعه باشد. و این دعا را مجلسی (قدس سره) در «صلاة بحار» نقل كرده از اصلی قدیم و كتابی عتیق از مولفات علماء عظام كه چون نماز فجر را ادا نمودی در روز جمعه، ابتدا كن به این شهادت، آنگاه به صلوات بر محمد و آل محمد (صلی الله علیهم اجمعین) و ابدای آن این است:
اللهم انت ربی و رب كل شیی ء و خالق كل شیی ء آمنت بك و بملائكتك و كتبك و رسلك و بالساعة و البعث و النشور...
چون دعا بسیار طولانی است ترك آن نموده، هر كه خواهد رجوع به آن كتاب نماید. ابتدای آن شهادت است تا آنجا كه می گوید:
اللهم اكتب شهادتی هذه...
[ صفحه 169]
باید چون بدین موضع رسد متوجه شود كه با كی سخن می گوید و چه گفتی كه باید ثبت و ضبط در دفتر الهی شود. مبادا مبادا از روی حركت زبان و عدم اطلاع چنان باشدكه مورث زیان تو است. بعد از آن توجه و اقبال است به محمد و آل محمد (صلی الله علیهم اجمعین). بعد از آن شهادت به رسالت حضرت رسالت پناهی و آل او است به تحیات نامتناهی مفصلا، و نفرین بر دشمنان ایشان تا عبارت «انك الواحد القهار»، پس از آن توجه تامه است به سوی امام عصر و ناموس دهر (ارواح العالمین فداه)، و مستعد دعا و سلام و صلوات بر آن حضرت گردیدن كه می گوئی:
اللهم وكن لولیك فی خلقك ولیا و حافظا و قائدا...
بعد از آن نفرین، دشمنان ایشان، بعد از آن صلوات و سلام و درود فرستادن به تمام انبیاء و اوصیاء و بر ازواج و ذریات و تابعان ایشان، از مومنین و مومنات و مسلمین و مسلمات، پس از آن به ملائكه و تمام مطیعان حضرت باری تعالی، پس قریب به ختم دعا است، ختم می شود به صلوات، چون دعا به نهایت رسید، باید در صورت قدرت هزار مرتبه بگوئی:
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
پس صد مرتبه بگوئی:
صلوات الله و ملئكته...
پس از آن، بخوانی بعض اذكار و اوراد و دعواتی كه قبل از نماز صبح باید بخوانی، چنانكه مذكور خواهد شد.
[ صفحه 170]